Każdy samochód, poruszający się po polskich drogach, podlega obowiązkowi badań technicznych. Oprócz nich można korzystać także z przeglądów okresowych, znanych także jako przeglądy techniczne. Czym różni się badanie techniczne samochodu osobowego od przeglądu okresowego? Dlaczego trzeba bezwzględnie pamiętać o wykonaniu badania technicznego? Co grozi za brak badania technicznego?

Samochód zużywa się w trakcie eksploatacji. Zużycie niektórych elementów pojazdu albo nagłe ich uszkodzenie, może spowodować drastyczne pogorszenie bezpieczeństwa kierowcy, pasażerów i innych uczestników dróg. I może dojść do wypadku.
Dlatego też każdy samochód podlega obowiązkowym badaniom technicznym, w których trakcie sprawdzana jest poprawność pracy podzespołów, mających kluczowy wpływ na bezpieczeństwo jazdy.

W samochodzie zużywają się także inne podzespoły, elementy eksploatacyjne i płyny eksploatacyjne. Ich zużycie ma wpływ na sprawność techniczną pojazdu i na jego trwałość.
Dlatego też producenci samochodów zalecają prowadzenie okresowych przeglądów technicznych, w których trakcie wykonywane są czynności kontrolne oraz wymiany poszczególnych podzespołów i płynów.

Jakie są różnice między badaniem technicznym a badaniem okresowym (przeglądem okresowym)?

Badanie techniczne samochodu – jest obowiązkowe. Jeśli samochód przejdzie badanie techniczne, otrzymuje wpis do dowodu rejestracyjnego i zostaje dopuszczony do ruchu.
Jeśli samochód nie przejdzie badania technicznego – kierowca ma czas (14 dni) na dokonanie naprawy pojazdu. Po dokonaniu naprawy, auto trafia na ponowne badanie techniczne. Samochody, które nie mają pozytywnego wyniku badania technicznego, nie mają prawa poruszać się po polskich drogach.

  • Samochód fabrycznie nowy przechodzi pierwsze, obowiązkowe badanie techniczne, po 3 latach od dnia rejestracji. Następne badanie techniczne ma miejsce 5 lat od dnia rejestracji.
  • Samochód, który ma więcej niż 5 lat, podlega obowiązkowo badaniu technicznemu co rok.
  • Standardowo, badanie techniczne samochodu przeprowadzane jest w Stacji Kontroli Pojazdów (w skrócie SKP). Kierowca sam wybiera dowolną stację – nie ma tutaj żadnej rejonizacji.

Warto wiedzieć, jako ciekawostkę, że w wielu krajach UE obowiązują zupełnie inne przepisy, dotyczące obowiązkowych badań technicznych. W większości krajów obowiązkowe badanie techniczne przeprowadza się co 2 lata.
Jeszcze kilkanaście lat temu, we Włoszech, obowiązkowe badanie techniczne przeprowadzano co 10 lat.

przeglad auta

Badanie okresowe (przegląd okresowy) to badanie nieobowiązkowe, zalecane przez producenta samochodu. Ma ono na celu utrzymanie pojazdu w stanie sprawności technicznej, wymianę poszczególnych podzespołów eksploatacyjnych itd. Takie badania zazwyczaj zalecają importerzy samochodów i zachęcają do przeprowadzania ich w Autoryzowanych Stacjach Obsługi.

Przykład:

  • okresowy przegląd samochodu w ASO przed wakacyjnym wyjazdem, okresowy przegląd samochodu w ASO przed zimą.
  • Informacje o przeglądzie okresowym mogą być wyświetlane (w nowszych, współczesnych samochodach) na ekranie komputera pokładowego. Wyświetla on np. informacje o konieczności dokonania wymiany oleju silnikowego, napędu rozrządu itd.

Na okresowe badanie techniczne właściciel samochodu może zgłosić się do dowolnego warsztatu, aby sprawdzić stan techniczny pojazdu, np. przed dalekim wyjazdem.
Wizyta w warsztacie niezależnym i przegląd okresowy mogą być też spowodowane książką serwisową.

  • W książce serwisowej (książce obsługi) producent pojazdu określa terminy wymian poszczególnych podzespołów oraz płynów eksploatacyjnych. Na przykład napędu rozrządu, oleju silnikowego, oleju przekładniowego, oleju w automatycznej skrzyni biegów, filtra osuszacza układu klimatyzacji, filtra powietrza, filtra paliwa, oleju wspomagania układu kierowniczego, filtra kabinowego, filtra cząstek stałych (w przypadku filtra FAP), świec zapłonowych, paska wieloklinowego itd.
  • Właściciel auta może oczywiście stosować się do swoich zasad. To, że producent samochodu zaleca serwis olejowy long life (czyli wymianę np. co 30 tys. km) nie oznacza, że kierowca nie może dokonać wymiany co 15 tys. km (co jest zalecane przez mechaników).

Jakie są zmiany w przeglądach technicznych (obowiązkowych badaniach technicznych)

Co pewien czas wprowadzane są zmiany, mające na celu między innymi wyeliminowanie nieuczciwych zachowań ze strony kierowców oraz pracowników Stacji Kontroli Pojazdów.
Przykład:

  • Zmiany mają na celu eliminację zjawiska, w którym auto w ogóle nie przyjeżdżało na przegląd. W trakcie badań rejestruje się też przebieg auta, co ma zapobiec jego fałszowaniu w historii auta.
  • Nowe zmiany mają także na celu eliminację zjawiska, które polegało na tym, że kierowca po niezaliczonym badaniu technicznym jechał do innej SKP.

Na czym polegają zmiany, wprowadzone od 2021 roku?

  • Kierowca płaci za badanie techniczne z LPG przed jego rozpoczęciem. Do systemu wprowadzane są informacje o tym, że dany pojazd przejdzie badanie techniczne.
  • Przed przeglądem do systemu wprowadzany jest aktualny przebieg pojazdu.

Jakie zmiany zostaną wprowadzone od 1 stycznia 2022 roku?

  • Samochód będzie fotografowany przed badaniem technicznym. Diagnosta będzie zmuszony wykonać 5 zdjęć i archiwizować je przez okres 5 lat. Cztery zdjęcia (dwa przekątne) mają pokazywać auto z zewnątrz, a piąte ma pokazywać deskę rozdzielczą, wraz ze stanem licznika kilometrów.
  • Diagnosta będzie zmuszony uzasadnić decyzję o odmowie podstemplowania dowodu rejestracyjnego albo o tym, że dopuścił auto do ruchu. Ma to na celu ukrócenie nieprawidłowości w pracy diagnostów samochodowych i eliminacje z dróg pojazdów, które nie spełniają wymagań technicznych.
  • Diagności będą poddawani kontrolom.

Co sprawdzane jest podczas obowiązkowego badania technicznego samochodu?

badania techniczne pojazdu

Jakie elementy samochodu sprawdza diagnosta samochodowy w trakcie obowiązkowego przeglądu?

  • Poprawność numeru VIN, wybitego na karoserii, z numerem VIN w dowodzie rejestracyjnym pojazdu.
  • Sprawdzenie, czy auto nie ma dodatkowego wyposażenia, takiego jak instalacja gazowa LPG. Wymaga to nieco innych procedur (badanie jest też droższe).
  • Sprawdzenie działania układu hamulcowego – siła hamowania na przedniej i na tylnej osi auta, równomierność hamowania, działanie hamulca awaryjnego, stan tarcz i klocków hamulcowych.
  • Działanie układu kierowniczego – sprawdzenie stanu drążków kierowniczych i końcówek drążków kierowniczych oraz przede wszystkim przegubów kulowych.
  • Sprawdzenie stanu zawieszenia pojazdu. Kontroli podlegają amortyzatory (siła tłumienia, wycieki) oraz elementy zawieszenia (kontrolowane są wszelakie luzy, przede wszystkim przegubów i elementów metalowo – gumowych).
  • Sprawdzenie stanu opon – wysokość bieżnika.
  • Sprawdzenie stanu podwozia pod kątem uszkodzeń i ataków korozji (w tym sprawdzenie progów).
  • Sprawdzenie, czy auto nie ma wycieków z silnika, skrzyni biegów, układu chłodniczego i wspomagania kierownicy.
  • Kontrola stanu i kompletności nadwozia.
  • Kontrola oświetlenia zewnętrznego i jego właściwego ustawienia.
  • Sprawdzenie stanu układu wydechowego i jego kompletności (np. pod kątem braku katalizatora, filtra DPF).
  • Sprawdzenie pasów bezpieczeństwa auta.
  • Kontrola obowiązkowego wyposażenia pojazdu, czyli np. posiadania trójkąta ostrzegawczego i gaśnicy.
  • Pomiar spalin.

Co sprawdzane jest podczas przeglądu samochodu?

Wszystko zależy albo od kierowcy, albo od tego, co dany przegląd obejmuje.

Przykładowo:

  • Przegląd klimatyzacji samochodowej obejmuje szczelność układu, stan filtra osuszacza, sprawdzenie wydajności, poziomu czynnika chłodniczego oraz wymianę filtra kabinowego. Ponadto wykonuje się dezynfekcję klimatyzacji.
  • Przegląd Okresowy może obejmować: wymianę oleju silnikowego wraz z filtrem oleju, wymianę oleju przekładniowego w automatycznej skrzyni biegów, wraz z filtrem oleju, wymianę filtra paliwa, wymianę filtra powietrza itd.
  • Przegląd Wakacyjny, przed wakacyjnym wyjazdem może obejmować: sprawdzenie poprawności działania podzespołów za pomocą testera diagnostycznego, serwis klimatyzacji, sprawdzenie stanu układu hamulcowego i płynu hamulcowego, sprawdzenie stanu zawieszenia, wymianę filtrów i płynów eksploatacyjnych.

Przegląd może być też ogólny, wykonany np. przed zakupem auta używanego, albo mający na celu sprawdzenie, czy w pojeździe nie ma żadnych usterek.

Jak przygotować samochód do przeglądu?

Obowiązkowy przegląd techniczny albo przegląd okresowy mają na celu wykrycie usterek, które mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo, albo na stan techniczny pojazdu.
Dlatego przygotowywanie samochodu do przeglądu nie ma żadnego sensu.

  • Auto warto umyć i przygotować odpowiednie dokumenty w przypadku przeglądu technicznego.
  • W przypadku przeglądu okresowego warto przygotować książkę serwisową auta.

Dodatkowe badanie techniczne – kto może je zlecić?

Dodatkowe badanie techniczne może zostać zlecone wtedy, gdy auto zostanie zatrzymane przez Policję w trakcie kontroli drogowej.

  • Przykładowo: Policja w trakcie kontroli drogowej stwierdza, że auto ma pękniętą szybę, emituje bardzo dużo spalin lub jest bardzo mocno skorodowane. Policja odbiera dowód rejestracyjny. Kierowca ma obowiązek usunąć awarię i przeprowadzić badanie w SKP. Po pozytywnym wyniku badania i okazaniu zaświadczenia z niego w Wydziale Komunikacji może odebrać dowód rejestracyjny.
  • Dodatkowe badanie techniczne auta może być też zlecone po zmianach konstrukcyjnych pojazdu (np. po montażu haka holowniczego), dostosowaniu pojazdu do taksówki albo pojazdu nauki jazdy, naprawie powypadkowej po poważnym uszkodzeniu pojazdu, albo po stwierdzeniu przed diagnostę w trakcie standardowych badań w SKP, naruszenia konstrukcji auta.

Ile kosztuje badanie techniczne?

Standardowo, obowiązkowe badanie techniczne kosztuje około 100 zł (w przypadku samochodu osobowego).

Cena za nieobowiązkowe badanie techniczne kształtuje się w zależności od zakresu oferowanych usług i kosztów części oraz płynów.

Przykładowo:

  • Przegląd okresowy auta może kosztować 300 zł, plus koszt oleju silnikowego, filtra oleju, filtra powietrza, świec zapłonowych, płynu chłodniczego i płynu hamulcowego.
  • Przegląd klimatyzacji (wraz z dezynfekcją) może kosztować 200 zł plus koszt filtra kabinowego i koszt czynnika chłodniczego (liczony za każde 100g).

Gdzie można przeprowadzić badanie techniczne?

Obowiązkowe badanie techniczne przeprowadza się w okręgowych Stacjach Kontroli Pojazdów. Jak wspomnieliśmy wcześniej, nie ma tutaj rejonizacji. Każdy kierowca ma prawo wybrać dowolną stację.

Badanie okresowe samochodu można przeprowadzić w dowolnym warsztacie.

znajdź warsztat

W przypadku samochodów na gwarancji, badanie powinno być przeprowadzone w ASO, albo w warsztacie niezależnym, który ma uprawnienia do przeprowadzania takich badań.

Ile czasu trwa przegląd samochodu?

Obowiązkowe badanie techniczne samochodu trwa ok. 15 minut.
Nieobowiązkowy przegląd okresowy samochodu trwa od godziny do kilku godzin, w zależności od zakresu usług.

Jakie kary grożą za brak ważnego badania technicznego samochodu?

  • Mandat do 500 zł.
  • Zatrzymanie dowodu rejestracyjnego i nakaz wykonania badania technicznego w ciągu 7 dni od zatrzymania dowodu.
  • Kierowca otrzymuje zaświadczenie od Policji, które nie upoważnia go do standardowego poruszania się po drogach, a jedynie pozwala na dojazd do SKP i z powrotem.